
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြမ်ား၏လြတ္လပ္မႈႏွင့္
တရားမွ်တမႈသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္၏
သမာသမတ္ရွိမႈ၊ၾကားေနမႈ၊ဘက္မလုိက္မႈတို႔ႏွင့္ မ်ားစြာဆက္စပ္ေနသည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ကို ၾကားေနအဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုအျဖစ္
ျပန္လည္ဖဲြ႕စည္းႏုိင္ျခင္း မရွိလွ်င္ လာမည့္ေရြးေကာက္ပဲြမ်ား၏
လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈသည္ စိုးရိမ္ေရမွတ္ အလြန္တြင္ရွိေနမည္ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၊ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံးသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္
မတ္လ ၃၀ ရက္စဲြပါ အမိန္႔အမွတ္- ၃/၂၀၁၁ ကို ထုတ္ျပန္လ်က္ ဖဲြ႕
စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၉၈ (က)ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအ
ဖဲြ႕ဥပေဒပုဒ္မ၁၆(ခ)(၃)အရ သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ဦးတင္ေအးကို ျပည္ေထာင္စုေရြး
ေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးခဲ့သည္။ အဆုိပါ ခန္႔အပ္မႈသည္
အေျခခံ ဥပေဒ၏ ေဘာင္ထဲတြင္ရွိေသာ္ လည္း ႏုိင္ငံေရး႐ႈေထာင့္မွ ၾကည့္ လွ်င္
အ႐ုပ္ဆိုးအက်ည္းတန္လြန္း သည္ဟု သုံးသပ္ႏုိင္သည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ဦးတင္ေအး သည္
ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး(အၿငိမ္း စား)ျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုၾကံ႕ခုိင္ ေရးႏွင့္
ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၏ အဆင့္ ျမင့္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၀
ျပည့္ႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြတြင္ မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီး၊ တံတား ဦးၿမိဳ႕နယ္
မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္ခုိင္ ၿဖိဳးပါတီကိုယ္စားျပဳ ျပည္သူ႔
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၆ ရက္တြင္
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္ခဲ့သည္။
အဆုိပါ မွတ္တမ္းမ်ား အရ သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ဦးတင္ေအးကို
ျပည္ေထာင္စုေရြး ေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးခဲ့ျခင္းသည္
ႏုိင္ငံေရးလဲြေခ်ာ္မႈႀကီးပင္ ျဖစ္ သည္။ အဆုိပါ လဲြေခ်ာ္မႈႀကီးကို
ႀကိဳတင္စီမံ၊ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ ခဲ့သည္ဆုိလွ်င္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး
အေျပာင္းအလဲ၏ ေနာက္ကြယ္ မွ ႏုိင္ငံေရးေကာက္က်စ္မႈတစ္ခု ဟုပင္
သတ္မွတ္ႏုိင္သည္။
ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၉၈(ခ)အရ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ သည္ ဦးတင္ေအးကို
ထင္ေပၚ ေက်ာ္ၾကားသည့္ ဂုဏ္သတင္းရွိ ေသာ ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊
သိကၡာသမာဓိႏွင့္ ျပည့္စုံၿပီး၊ အေတြ႕အႀကံဳရင့္က်က္သူအျဖစ္ လည္းေကာင္း
သတ္မွတ္လ်က္ ပုဒ္မ ၃၉၈ (က)အရ ျပည္ေထာင္ စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ အျဖစ္
ခန္႔အပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီ ဥကၠ႒ေဟာင္း ႏွင့္
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ၏ ထိပ္တန္းေခါင္း ေဆာင္တစ္ဦးကို
သမာသမတ္ရွိ ရွိ ၾကားေနရန္ ျမင့္ျမင့္မားမား လုိအပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုေရြး
ေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္၏ ဥကၠ႒အ ျဖစ္ ခန္႔အပ္မႈသည္ ျမန္မာ့ဒီမုိက
ေရစီအေျပာင္းအလဲကို ေနာက္ ေက်ာမွဓားႏွင့္ ထိုးျခင္းဟုပင္
ေကာက္ခ်က္ျပဳႏုိင္သည္။
ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရး ႏွင့္ ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၏ လႊတ္ေတာ္
ကိုယ္စားလွယ္အမ်ားစုျဖင့္ ဖဲြ႕ စည္းထားေသာ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္အေနျဖင့္
ၾကားလူ မဟုတ္ေသာ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီ၏ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း တစ္ဦးကို
ျပည္ေထာင္စုေရြး ေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ခန္႔အပ္ႏုိင္ရန္ အတည္ျပဳေထာက္ခံ
ခဲ့ျခင္းသည္လည္း မီးက်ဳိးေမာင္း ပ်က္ႏုိင္ငံေရး၏ ျပယုဂ္ပင္ ျဖစ္သည္။
ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ၏ လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအေန ျဖင့္ သမာသမတ္ရွိေသာ
ၾကား လူတစ္ဦးဦးကို ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ ၀န္ေပးခန္႔အပ္ႏုိင္ေရး ႏုိင္ငံေတာ္
သမၼတကို တုိက္တြန္းအဆိုျပဳရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ အတြင္းရွိ
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္တုိင္းရင္းသားႏုိင္ငံ
ေရးပါတီမ်ားအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံ ေရးအတုိက္အခံမ်ား၏ တရား၀င္ ကန္႔ကြက္သံမ်ားကို
မၾကားရျခင္း တို႔သည္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ၏
ဆိုးကြက္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္
အဖဲြ႕၀င္မ်ားအျဖစ္ဦးျမင့္ႏုိင္၊ ဦးေအာင္ျမင့္၊ ဦးသာဦး၊
ေဒါက္တာေဒၚျမင့္ၾကည္၊ ဦး၀င္းၾကည္ႏွင့္ ဦးညြန္႔တင္တို႔ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မတ္လ
၃၀ ရက္တြင္ တာ၀န္ေပးခန္႔အပ္ခဲ့ၿပီး ဦး၀င္းကိုအား ေကာ္မရွင္၏
အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ေပးခဲ့သည္။ အဖဲြ႕၀င္မ်ားအားလုံးသည္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္
မတ္လ ၁၁ ရက္တြင္ ဖြဲြ႕စည္းခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္
မရွင္အဖဲြ႕၀င္မ်ားျဖစ္သည္။
တပ္မေတာ္အၿငိမ္းစား အရာရွိတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦးတင္ထြန္းသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္၏ လက္ရွိအတြင္းေရးမွဴးျဖစ္သည္။
အင္ဒိုနီးရွား အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သည္ စိတ္၀င္စားဖြယ္၊
အတုယူဖြယ္၊ ေလ့လာဖြယ္ျဖစ္သည္။ သမၼတ ဆူဟာတုိျပဳတ္က်ၿပီးေနာက္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္
အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြမ်ား က်င္းပႏုိင္ရန္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္
ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ကို အဖဲြ႕၀င္ ၅၃ ဦးျဖင့္ေအာက္လႊတ္ေတာ္၏ ဥပေဒႏွင့္အညီ
ဖဲြ႕စည္းခဲ့သည္။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးေဟာင္းသည္ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ျဖစ္ခဲ့သည္။
လူထုေတာင္းဆုိမႈေၾကာင့္ လူသိမ်ားေသာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ေရွ႕ေန၊
တရားလႊတ္ေတာ္တရားသူႀကီးေဟာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသုံးသပ္သူ အပါအ၀င္
ၾကားလူငါးဦးကို ေကာ္မရွင္တြင္ အဖဲြ႕၀င္မ်ားအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၄
ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြမ်ား က်င္းပႏုိင္ရန္ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ကို
ပညာရွင္မ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖဲြ႕အစည္း မ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ ၂၀၀၁
ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္တြင္ ဖဲြ႕စည္းခဲ့သည္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္သည္
ငါးႏွစ္ သက္တမ္းရွိေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ဖဲြ႕စည္းရန္ ေကာ္မရွင္
အဖဲြ႕၀င္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မတီမွ မဲဆႏၵေပးေရြးခ်ယ္ ရန္တုိ႔ပါ၀င္ေသာ
ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။ အင္ဒိုနီးရွားေရြး ေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕၀င္
ခုနစ္ဦးတြင္ တကၠသိုလ္ကထိက တစ္ဦးႏွင့္ ေရြးေကာက္ပဲြျပဳျပင္ ေရးဆုိင္ရာ
အင္န္ဂ်ီအုိ၏ အမႈ ေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးတစ္ဦးတို႔ ပါ၀င္လ်က္ရွိသည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ ပဲြေကာ္မရွင္သည္ သီးျခားလြတ္ လပ္ေသာ အဖဲြ႕အစည္းအျဖစ္
ရပ္တည္ရမည္ျဖစ္သည့္ အား ေလ်ာ္စြာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ဗဟို႐ုံးမ်ားေအာက္၌
ပါ၀င္ေန ျခင္းသည္ ေၾကာင္းက်ဳိးဆီေလ်ာ္ မႈ မရွိဟု သုံးသပ္ႏုိင္သည္။ ထုိ႔
အတူအၿငိမ္းစား တပ္မေတာ္အ ရာရွိႀကီးမ်ားကို ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ
ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေကာ္မရွင္႐ုံး အဆင့္ဆင့္တြင္ တာ၀န္ေပး ခန္႔အပ္ျခင္းသည္လည္း
ေကာ္မရွင္၏အလဲြမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ေကာ္မရွင္သည္ အစိုးရႏွင့္
သီးသန္႔ခဲြရပ္တည္ႏုိင္ရန္ တပ္မေတာ္အၿငိမ္းစား အရာရွိမ်ားကို တာ၀န္မွ
ရပ္ဆုိင္းရန္ မျဖစ္မေန လိုအပ္သည္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ အင္ဒိုနီးရွားေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္ မရွင္ကဲ့သို႔
ပညာရွင္မ်ား၊ အင္န္ ဂ်ီအိုကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အ စိုးရအရာရွိႀကီး
အၿငိမ္းစားမ်ား ပါ၀င္ၿပီး အစိုးရႏွင့္ လုံး၀မပတ္ သက္ေသာ သီးျခားလြတ္လပ္
သည့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ ပဲြေကာ္မရွင္ကို ျပင္ဆင္ဖဲြ႕စည္း သင့္သည္။
ျပည္သူဗဟိုျပဳ အစိုးရ ႏွင့္ ျပည္သူ႔ဆႏၵ၊ ျပည္သူ႔အသံကို ေဖာ္ေဆာင္မည့္
လႊတ္ေတာ္တို႔ သည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ ပဲြေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ အပါအ၀င္ ေကာ္မရွင္
ေျခဆုံးေခါင္းဆုံး ျပင္ ဆင္ဖဲြ႕စည္းႏုိင္ေရးကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္
ပါတီစုံဒီမုိကေရစီ အေထြ ေထြေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္မီ အသက္သြင္းႏုိင္မွသာ
ေရြးေကာက္ပဲြ၏ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈကိုလည္း အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ
အာမခံႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။လႊတ္ေတာ္တြင္း၊ လႊတ္ေတာ္ ျပင္ပ ဟန္ခ်က္ညီညီျဖင့္
ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ျပင္ဆင္ဖဲြ႕စည္းေရး လူထုအေျချပဳလႈပ္ရွား မႈမ်ားကို
မျဖစ္မေန အေကာင္အထည္ေဖာ္သင့္ပါေၾကာင္း တုိက္တြန္းအႀကံျပဳလုိက္ရပါသည္။ ။
Author: ေဒါက္တာ ရန္မ်ဳိးသိမ္း
7DAY DAILY